انواع دتکتور چیست ؟

مهمترين قطعه که در ساخت دستگاه هاي کشف و اعلام آتش سوزي در ساختمان مورد استفاده قرار مي گيرد، دتکتور نام دارد که انواع دتکتور در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد. انواع دتکتور حداقل داراي يک سنسور يا حسگر براي تشخيص آتش است. سنسور درون انواع دتکتور به طور مرتب و در فاصله هاي زماني منظم و معين حداقل يک پديده فيزيکي يا شيميايي که مي تواند با آتش سوزي مرتبط باشد، مانند دماي اتاق يا غلظت دود را بررسي کرده و سيگنالي بر اساس استانداردها ارسال مي کند. به عنوان مثال اگر اين سنسور غلظت دود در محيط را بيشتر از مقدار مجاز تشخيص دهد، سيگنال آلارمي به پنل کنترل ارسال کرده و دستگاه اعلام حريق شروع به بوق زدن مي کند. ارزيابي انواع دتکتور بر مبناي ريسک آتش سوزي مي باشد که براي هر عامل مقدار استاندارد و مجازي در دستور العمل آن مشخص شده است. در بخش پنل کنترل دستگاه هشدار آتش سوزي برنامه ريزي از قبل صورت گرفته است و اين بخش مي تواند انواع گوناگون تجهيزات هشدار صوتي يا تصويري را فعال کرده و يا حتي مسيرهاي جريان ورودي و خروجي هوا را بررسي نمايد.

دوره پیشنهادی ما: آموزش نصب اعلام حریق با 30 درصد تخفیف

آموزش نصب اعلام حریق

به طور کلي دستگاه هاي اعلام حريق سيستم هايي هستند که وظيفه آنها کشف هر چه سريعتر حريق پيش از توسعه يافتن آن مي باشد. اين کار به ايمني ساکنان و افراد حاضر در آن مکان کمک مي کند و باعث تخليه محوطه يا ساختمان مي گردد. همچنين اعلام حريق و پخش آلارم خطر به انجام واکنش هاي اضطراري و سريع کمک مي کند و روند کنترل و مهار آتش را نيز سرعت مي بخشد. اين سيستم هاي هشدار به غير از اطلاع به ساکنين و پخش زنگ خطر به صورت خودکار به ايستگاه هاي آتش نشاني سيگنال ارسال مي کنند تا هرچه زودتر آتش سوزي مهار گردد و همچنين کمترين خسارت به ساختمان و ساکنان آن وارد شود. جالب است بدانيد که نسل اوليه سيستم هاي هشدار به صورت اتوماتيک و خودکار عمل نمي کردند. اگرچه انواع دتکتور به صورت خودکار آتش سوزي را کشف و به وسيله اهرم و با به صدا درآوردن زنگي آتش سوزي را اعلام مي کردند، اما براي اطلاع به ايستگاه هاي آتش نشاني به حضور افراد وابسته بود و به همين دليل سرعت مهار حريق کاهش مي يافت.

معرفی انواع دتکتور

انواع دتکتور در سيستم هاي هشدار آتش سوزي مورد استفاده قرار مي گيرند. دتکتور دودي را مي توان پر استفاده ترين نوع سنسورهاي مورد استفاده در تشخيص آتش سوزي دانست. همچنين انواع ديگري از دتکتورها مانند دتکتور گازی، دتکتور شعله، دتکتور حرارتي، يونيزاسيون، اپتيکال، نمونه گير هوا، دتکتورهاي مادون قرمز و فرابنفش و يا حسگرهاي ترکيبي در ساخت تجهيزات اعلام حريق مورد استفاده قرار مي گيرند.

در هنگام انتخاب انواع دتکتور بايد به عوامل گوناگوني مثل ناحيه و مکان مورد استفاده از دستگاه اعلام حريق توجه کرد. براي مثال تشخيص دهنده هاي حرارتي براي مکان هايي که حتي يک حريق کوچک نيم سوز يا بدون دود هم مي تواند خسارت زيادي به بار آورد مناسب نيستند. همچنين استفاده از سنسور حرارتي در اتاق ها و مسيرهاي فرار جايز نيست و بايد از ساير انواع دتکتور در اين نواحي استفاده شود. در مکان هايي که تشکيل دود قبل از بالا رفتن دما مي تواند براي ساکنين خطر آفرين باشد هم نبايد از دتکتور حرارتي استفاده کرد. همچنين استفاده از تشخيص دهنده هاي دود در مکان هايي که خطر اصلي در آن ها احتمال آتش سوزي ناشي از وجود مايعات و گازهاي اشتعال زا است مناسب نمي باشد زيرا اين مواد هنگام حريق دود زيادي توليد نمي کنند. اما استفاده از دتکتور دود در مکان هايي که ساير سنسورها قادر به تشخيص سريع آتش نيستند الزامي مي باشد. در برخي از مکان ها نيز بايد حريق نيم سوز اوليه به سرعت تشخيص داده شوند و به همين علت در اين مکان ها از دتکتور دودي اپتيکال يا سنسورهاي نمونه گير هوا، بيم دتکتور و سنسور CO يا انواع دتکتور ترکيبي استفاده مي شود.

روش-های-مهار-آتش

همچنين بايد توجه داشته باشيد که هر دتکتور نقطه اي داراي فضاي پوشش دهي منحصر به فردي است. به طور معمول محيط هايي که قرار است توسط توسط دستگاه اعلام حريق محافظت شوند را با يک مربع محاط مي کنند. انتخاب مربع به اين دليل است که اغلب محيط هاي مورد نظر خود به شکل مربع يا مستطيل مي باشند. معمولا در راهرو هايي که عرض 2 متر دارند مي توان انواع دتکتور را با فاصله 15 متري از يکديگر قرار داد.

انتخاب محل نصب انواع دتکتور

برخي از حريق ها بدون شعله اتفاق مي افتد و به همين دليل حرکت دود به صورت افقي است. اين نوع از حريق ها داراي دماي کمتري مي باشند. اما در حريق هاي داراي شعله که حرارت بالاتري دارند، دود به شکل عمودي و رو به بالا حرکت مي کند و اين روند تا زماني که تعادل دمايي در محيط اتفاق بيفتد، ادامه دارد. در زمان هايي که هوا سردتر است مثل فصول سرد يا در محيط هايي که دماي سردتري نسبت به دماي بيرون دارند، دود سريع تر سرد مي شود و تنها تا ارتفاع مشخصي بالا رفته و پس از آن حرکت افقي خود را آغاز مي نمايد. توجه به اين نکات در هنگام جایگذاری دستگاه هاي تشخيص آتش سوزي و انواع دتکتور اهميت زيادي دارد. براي نصب اين تجهيزات بايد پديده لايه بندي حريق را در نظر گرفت و محلي را براي نصب آن ها در نظر گرفت که حتما در معرض دود ناشي از آتش سوزي قرار بگيرد. دود به طور معمول با زاويه اي نزديک به 25 درجه به طرف سقف حرکت مي کند و وقتي نزديک به 60 درصد طول مسير تا سقف را پيمود به تعادل گرمايي رسيده، سردتر مي شود و حرکت خود را به شکل افقي ادامه مي دهد. با توجه به اين فرضيات بايد بهترين مکان براي نصب انواع دتکتور را انتخاب کرد.

آموزش-نصب-اعلام-حریق

همچنين انتخاب محل نصب مناسب انواع دتکتور داراي الزامات ديگري نيز مي باشد. براي مثال نصب دستگاه اعلام حريق در راه پله ها به دليل اين که در هنگام آتش سوزي راه فرار افراد هستند اهميت بسيار بالايي دارد. معمولا در هر استراحتگاه در پلکان يک دتکتور نصب مي گردد. در برخي از پلکان ها که با هواي آزاد در ارتباط هستند با رقيق شدن دود مواجه مي شويم و به همين علت ممکن است سنسورهاي دود نتوانند به خوبي عمل کنند. همچنين ممکن است گرد و خاک وارد سنسور شده و در شرايط غير حريق آلارم به صدا در بيايد. به همين دليل بهتر است در اين مکان ها از حسگرهايي به جز سنسورهاي حساس به دود در ساخت انواع دتکتور استفاده شود. همچنين در کف يا سقف کاذبي که بيش از 80 سانتي متر ارتفاع وجود داشته باشد نيز بايد از سيستم اعلام حريق و انواع دتکتور استفاده شود. در صورتي که متخصصين تشخيص دهند که در ارتفاع کمتر از 80 سانتي متر نيز ريسک حريق وجود دارد، بايد اقدام به نصب اين دستگاه ها کرد. در برخي از اتاق ها که به منظور اتاق سرور و UPS مورد استفاده قرار مي گيرند، كابلهاي ديتا و توان در يک کف کاذب قرار مي گيرند و به دليل ريسک حريق حتي در ارتفاع کمتر از 80 سانتي متر هم در آن ها دتکتور مناسب نصب مي گيرد. همچنين در نورگیر ها نيز مي توان براساس اين استاندارد اقدام به نصب دستگاه اعلام حريق کرد. به طور معمول در چنين شرايطي اين دستگاه ها به صورت عمودي بر روي پايه قرار مي گيرند.

يکي ديگر از مکان هاي خاص براي نصب انواع دتکتور سقف هاي شيبدار يا شيرواني ها مي باشند. در اين سقف ها دستگاه اعلام حريق در راس سقف شيبدار با زاويه اي در حدود 25 درجه قرار مي گيرد و بر اساس استانداردها مجازاست که با افزايش شيب سقف، افزايش فاصله مناسبي داشته باشد. در شيب هاي بيشتر از 25 درجه نيازي به افزايش تعداد دستگاه ها وجود ندارد اما در شيب هاي کمتر از 25 درجه به ازاي هر يک درجه کمتر به فاصله بين دستگاه ها افزوده مي شود.

براي ديوارها و سقف هاي عادي استاندارد نصب دتکتور مشخص کرده است که حداقل فاصله دستگاه اعلام حريق نقطه اي تا سقف بايد در حدود 2.5 سانتي متر باشد. همچنين حداکثر فاصله براي دستگاه هاي که مجهز به سنسور حساس به دود هستند 60 سانتي متر و براي دستگاه هاي مجهز به سنسورهاي حرارتي 15 سانتي متر برآورد شده اند. به طور معمول در محل تقاطع ديوار و سقف قسمتي وجود دارد که به فضاي مرده معروف شده است و دليل آن اين است که در صورت آتش سوزي دود به اين ناحيه نفوذ نخواهد کرد. به همين دليل است که بايد از نصب انواع دتکتور در اين ناحيه اجتناب گردد. دستگاه هاي اعلام حريق که به سنسورهاي حساس به دود مجهز هستند و همچنين سنسورهاي حرارتي نبايد در فاصله اي کمتر از نيم متر از انواع ديوار يا پارتيشن يا هر چيزي که به عنوان مانع براي گسترش دود و گاز تلقي مي شود و عمقي بيش از 25 سانتي متر دارند، نصب شوند. دقت داشته باشيد که اين موضوع در ارتباط با فضا هايي که به مسيرهاي فرار منتهي مي شوند صادق نيست. همچنين در صورتي که عمق موانع از 25 سانتي متر باشد بايد در فاصله اي حداقل دو برابر عمق مانع اقدام به نصب دتکتور کرد. به صورت يک قاعده کلي مي توان عنوان کرد که در صورتي که عمق موانع از ده درصد فاصله بين سقف و کف کمتر باشد، بايد تجهيزات اعلام حريق را بايد در فاصله اي بيش از نيم متر با موانع نصب کرد. با موانعي که بيش از ده درصد فاصله کف و سقف عمق داشته باشند نيز بايد مانند يک ديوار برخورد کرد و با همان استاندارد اقدام به نصب دتکتور نمود. اگر در يک محوطه نيز با استفاده از پارتيشن بندي اقدام به جداسازي محيط کرده باشند و فاصله سقف و پارتيشن ها بيش از 30 سانتي متر باشد، مي توان کل محيط را يک فضا در نظر گرفت و تجهيزات اعلام حريق را با فواصل معين در آن فضا نصب کرد. اگر فاصله سقف و پارتيشن از 30 سانتي متر کمتر باشد هم مي توان آن را همچون ديوار در نظر گرفت. دقت کنيد که اگر در پايين و زير دستگاه هاي اعلام حريق تجهيزات ديگري وجود داشته، اين تجهيزات نبايد از نيم متر به دتکتور نزديک تر شوند.

نصب-اعلام-حریق-در-سقف

اگر در محيط مورد نظر براي نصب انواع دتکتور دريچه هاي تهويه به صورت دمنده يا مکنده وجود داشته باشد نيز ممکن است باعث رقيق شدن دود شوند و به همين دليل سنسورهاي حساس به دود به خوبي عمل نکنند. پس در اين مکان ها هم بهتر است از سنسورهاي ترکيبي استفاده شود. همچنين بايد براساس استانداردها حداقل فاصله شعاعي که به اندازه يک متر است را رعايت کرد. برخي از سقف هاي فلزي داراي سوراخ و به شکل مشبک مي باشند که به اصطلاح به آن ها سقف هاي لانه زنبوري گفته مي شود. براي نصب دتکتور در اين سقف ها ابتدا بايد دريچه اي به قطر حداقل 120 سانتي متر بر روي سقف تعبيه گردد و سپس دتکتور بر روي اين دريچه قرار گيرد. اين دريچه از  رقيق شدن دود در اطراف تجهيز اعلام حريق جلوگيري مي کند. همچنين اگر عرض سوراخ ها در سقف لانه زنبوري از برابر عمق سوراخ کمتر باشد بايد دتکتور را در زير يک تير يا تيرچه سقف قرار داد و در غير اين صورت دستگاه در داخل سلول ها جاي مي گيرد. توجه داشته باشيد که اگر عمق اين حفره ها از ده درصد فاصله کف تا سقف کمتر باشد بايد فاصله بين دستگاه هاي اعلام حريق را مانند استاندارد سقف هاي صاف در نظر گرفت. در غير اين صورت بايد به جدول هاي موجود براي نصب انواع دتکتور در مکان هاي خاص مراجعه کرد. مکان بعدي که مي توان براي نصب دتکتور بررسي کرد، سقف هايي که داراي تير و تيرچه هستند، مي باشند. وجود تير و تيرچه در سقف ممکن است سبب به دام افتادن دود شده و کشف حريق و آتش سوزي در محيط با سرعت کمتري اتفاق بيفتد. به همين دليل استانداردها بيان مي کنند که در صورتي که عمق تيرها از 10 درصد فاصله کف و سقف کمتر بود، دتکتورهاي مجهز به سنسورهاي دودي در فاصله 5 متري از همديگر و حسگرهاي حرارتي در فاصله 3.8 متري از همديگر نصب شوند. در غير اين صورت نيز بايد به جداول راهنما مراجعه و از افراد متخصص در نصب دتکتور کمک بگيريد.

جمعبندی انواع دتکتور

نصب اعلام حریق یک کار کاملا تخصصی می باشد که باید توسط متخصص نصب اعلام حریق انجام شود. متخصصان نصب اعلام حریق می بایست آموزش عملی این کار را دیده باشند. در صورت ضعف یا اشتباه در فرآیند نصب اعلام حریق سنسورها به خوبی عمل نمیکنند. همچنین اگر جای نصب مناسب نباشد حتی در صورت عملکرد صحیح و به موقع سنسورها آتش به صورت موثر خاموش نخواهد شد.

آموزش نصب اعلام حریق باید در کارگاه مجهز و با اساتید مجرب صورت بگیرد. همچنین این آموزش ها باید کاملا کاربردی و عملی باشند. تمام این شرایط در آموزشگاه فنی سازان جمع آمده است. آموزشگاه فنی سازان با سال ها تجربه در آموزش های فنی و حرفه ای کارآموزان زیادی را روانه بازار کار کرده است. همچنین در پایان دوره مدرک معتبر از سازمان فنی و حرفه ای به کارآموزان اعطا می شود که می توان به وسیله آن جواز کسب اخذ کرد.

 

۱
۲
۳
۴
۵
میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای
اشتراک در
اطلاع از
guest

0 دیدگاه
بازخورد درون متنی
مشاهده همه نظرات