مایکروسافت برای یافتن واکسن COVID-19 یک مرکز داده را به کف اقیانوس می فرستد. پیرو این خبر، این سوال مطرح است که چرا زیر آب انتخاب شده، دلیل آن در واقع یک هدف کاملاً کاربردی یعنی خنک سازی بهتر این دیتاسنتر است. مایکروسافت درست در سواحل جزایر ارکنی اسکاتلند، یک مرکز داده کوچک را درون یک استوانه زیر دریایی قرار داده است و آن را 117 فوت یا حدود 3500 متر زیر آب شناور ساخته است.
در تصویر زیر که از مایکروسافت گرفته شده، مرکز داده مایکروسافت که در حال آماده سازی برای استقرار در زیر دریا است را مشاهده می کنید.
اگر بخواهید بدانید این مراکز داده دقیقاً در عمق آب های آبی رنگ چه چیزی را پردازش می کند. باید گفت در حال حاضر، این سروِر برای تحقیق در مورد پروتئین های ویروسی که باعث همه گیری COVID-19 شده و یافتن راه حلی جهت متوقف کردن اثرات زیانبار کوید 19، به خصوص کشف یک واکسن، اختصاص دارد.
چند سال پیش، ما این سؤال را مطرح کردیم که آیا ایجاد مراکز داده زیرزمینی به عنوان یک فناوری امکان پذیر است یا خیر. اکنون با این پروژه که معروف به پروژه Natick می باشد، با توجه به بهره برداری کامل، می توان با کمال تعجب از قرار دادن یک مرکز داده در زیر اقیانوس، دیدن کرد.
این پروژه با اهداف اکتشافی، مفهوم یک نوع جدید از مرکز داده های از پیش آماده شده و سازگار با محیط زیست را نشان می دهد، که امکان بهره برداری از آن برای سال ها و بدون تعمیر و نگهداری در اعماق دریا وجود دارد.
یکی از مهمترین اهداف این پروژه بررسی چگونگی ماندگاری یک سیستم مهر و موم شده، در دمای کار ثابت است، حتی زمانی که 864 سرور دیتاسنتر در آن در حال فعالیت هستند. وقتی این سرورها مشغول پردازش کار برای مایکروسافت نیستند، مدیران پروژه وظایف دیگری را به مراکز داده اختصاص می دهند که از آن جمله تلاش برای یافتن واکسن COVID-19 را در رده چنین کارهایی می توان دانست.
همانطور که گفته شد، علت بردن دیتاسنتر به زیر آب کاملاً کاربردی بوده و منظور سرمایش یا خنک سازی آن است. همانطور که بی بی سی گزارش داده است، استفاده از آب اقیانوس برای خنک کردن 864 سرور رایانهای است که در این مرکز داده کوچک جاگذاری شده اند.
در تصویر زیر که از مایکروسافت گرفته شده است، مهندسی که بر روی سیستمهای سرور کار می کند، نشان داده شده است. همانطور که دیده میشود سیستمهای سرور داخل استوانه ای در کنار محور دریا بارگیری میشوند.
بن کاتلر از پروژه ناتیک میگوید: ” از آنجا که در این زیر دریایی هیچ انسانی نخواهد بود، ما میتوانیم اکسیژن و اکثر بخارات آب را از جو خارج کنیم که باعث کاهش خوردگی میشود. خوردگی همیشه یک مشکل مهم در مراکز داده بوده است.”
به گفته اریک پترسون، مهندس پروژه زیرساخت اصلی مایکروسافت، مخزن مرکز داده در دو قطعه ساخته شده اند: پوسته خارجی، که همان مخزن تحت فشار است و یک محموله داخلی.
بن کاتلر، مدیر پروژه ناتیک مایکروسافت، در باره این مرکز داده توضیح داد که: ” منبع تامین انرژی این دیتاسنتر، ترکیبی از انرژی خورشیدی، انرژی باد و انرژی جزر و مدی امواج دور از ساحل بوده و کاملاً از انرژی تجدید پذیر برخوردار است.”
مرکز داده در یک محل انتخابی، مستقر شده که به یک کابل فیبر نوری و سیم کشی برق متصل میباشد و 117 فوت تا کف اقیانوس پایین رفته است.
تصویر زیر که از اسکات اکلوند شرکت Red Box گرفته شده، پروژه مرکز داده Natick که در جزایر شمالی استقرار یافته است را نشان میدهد.
برای آزمایش اینکه آیا سیستم مهر و موم شده میتواند در حالی که حدود 800 سرور به طور مداوم در حال کار هستند، همچنان مشغول فعالیت نگه داشته شود. اسپنسر فولر، مدیر فنی مایکروسافت به روش محاسبات توزیع شده روی آورده است. این روش، فرآیندی است که به وسیله آن دستگاههای متصل به شبکه، قدرت محاسبه برای حل مسئله مهم و عظیم علمی را افزایش میدهد.
پروژه فولر آزمایشات خود را روی محاسبات عملیاتی که به دنبال یافتن آنتی بادی و کشف راه هایی برای ایجاد ایمن سازی در مقابل COVID-19 بوده، متمرکز کرده است. حتی تحقیقات دارویی نیز، مانند بسیاری از پروژه های تحقیقاتی دیگر، اغلب میتواند به میزان قابل توجهی به قدرت محاسباتی، بستگی داشته باشد.
چندین پروژه تحت هدایت گوگل، الگوهایی از فناوری های درحال حرکت در مکان های غیرقابل تصور را نشان می دهد. وقتی مانند این پروژه، صدها مایل در زیر دریا نباشد، ممکن است صدها مایل در بالای آسمان باشد، از جمله به بالن های خورشیدی گوگل که اینترنت مِش یا شبکه ای را به مناطق دور افتاده یا ناشناخته انتقال میدهد، میتوان اشاره کرد.
در تصویر زیر که از مایکروسافت گرفته شده، مرکز داده های نیمه غوطه ور نشان داده شده است.
اگر دیتاسنتر در پروژه ناتیک نسبت به مرکز دادههای گسترده روی زمین مقایسه شود، باید گفت این مراکز داده زیردریایی از مزیت قابلیت جابجایی برخوردار هستند. یعنی میتوان آنها را به هر مکانی حمل کرد.
یکی دیگر از مزیت های این مرکز دادههای دریایی این است که وقتی در نزدیکی یک مکان ساحلی قرار میگیرند میتوانند از ارتباط با دیگر مراکز برخوردار باشند. به عنوان مثال، اگر مرکز داده در یک پروژه در یک مکان ساحلی مبتنی بر هوش مصنوعی در سطح سیستمی باشد و نه مبتنی بر Edge-based AI، مکان نزدیک آن می تواند یک مزیت فوق العاده باشد.
منظور از Edge-based AI آن است که الگوریتم های هوش مصنوعی به صورت محلی بر روی یک دستگاه سخت افزاری پردازش میشوند و نیاز به ارتباط با مراکز دیگر ندارند.
همانطور که در مقاله بی بی سی گفته شد، اگر این مراکز داده کاملاً بزرگ باشند، گرمای حاصل از سرورها بر آب اقیانوس تأثیر میگذارد و خطری برای محیط زیست ایجاد میکند. بنابراین پروژه ناتیک مانند بادکنک های Loon Google ، یک تلاش مفید و جالب خواهد بود، اما به عنوان یکی از کاربردهای محدود حساب میشود.
از آنجا که مایکروسافت در کنار پیشبرد اهداف پروژه دریایی، برای حفظ محیط زیست نیز اهمیت قائل است، جزیره ارکنی به دلیل فراوانی انرژی پاک و منابع تجدید پذیر، به عنوان مکان پروژه انتخاب شد.
کریستین بلدی، مدیر کل استراتژی و معماری زیرساخت های اَبری مایکروسافت، توضیح میدهد که: “این پروژه چشم انداز شرکت از مراکز داده را به انرژی تجدید پذیر پایدار، پیوند میدهد.”
بلدی اظهار داشت: “چشم انداز ما این است که بتوانیم به محض نیاز مشتریان، مراکز محاسباتی را به سرعت در هر نقطه از کره زمین مستقر کنیم. “
یافتن مبع بیماری کرونا در تشخیص چرایی بروز ای مشکل خیلی موثر بوده است. دانشمندان هنوز هم با این سوال مواجه هستند گه چگونه این ویروس ایجاد شده و گسترش یافته است. همچنین پیدا کردن اولین بیماری که به این بیماری مبتلا شده برای یافتن منبع این بیماری بسیار مهم است. پروژه ناتیک نیز برای پی بردن به همین مساله طراحی شده است. این مساله که ویروس گرونا در مقابل سرما بسیار مقاوم است و حتی می تواند دماهای زیر صفر را تحمل کند و زنده بماند دانشمندان را به این فکر انداخته است که در سردترین منابع روی کره زمین دنبال این ویروس بگردند.