کاربرد لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی در سیستم تبرید 

لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی بخشی مهم از این سیستم سرمایشی است که گاز مبرد را درون خود هدایت می کند. کولر گازی در فصول سرد با وزیدن باد گرم و در فصول گرم سال با وزیدن باد سرد، فضای اتاق یا محیط به کار گرفته شده در آن را متناسب با نیاز شما تغییر می دهد تا شما در هر فصلی به هیچ گاه احساس سرما یا گرما نکنید. بلکه همواره دمای منزل مسکونی شما در حالت نرمال و طبیعی خود باشد. از کار افتادن هر یک از قسمت های مختلف کولر گازی به منزله این امر است که شما قادر نخواهید بود از وجود سرما و گرمای کولر گازی مورد نظر به خوبی بهره مند شوید. به همین علت است که شما به یک تعمیرکار نیاز دارید تا بدین ترتیب پس از عیب یابی مشکل مورد نظر بتواند با استفاده از تخصص و تجربه خود در این زمینه مشکل به وجود آمده را برطرف کرده تا باری دیگر شما بتوانید از کولر گازی خود به بهترین نحو ممکن در فصول مختلف سال استفاده به عمل آورید.

یکی از قطعاتی که در سیستم تبرید یا خنک سازی کولر گازی به کار گرفته شده است و خنک سازی فضای مورد نظر را تحت تأثیر عملکرد خود قرار داده است، لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی می باشد. به همین علت نیاز است تا توضیحاتی در خصوص این لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی داده شود تا به طور کلی با این قطعه و عملکرد آن در کولر گازی به خوبی آشنا شویم. پس با ما تا پایان همراه باشد تا ضمن معرفی این بخش از کولر گازی بتوانیم نکات مورد نیازی را در این راستا ارائه دهیم.

اینجا ببینید: دوره آموزش نصب و تعمیر کولر گازی با 30 درصد تخفیف

معرفی لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی

لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی به واقع یک لوله در کولر گازی می باشد که جنس و رنگ آن مسی می باشد و در سایزهای مشخصی در کولر گازی به کار گرفته می شود. معمولا سایز لوله مویی یا اکسپنشن با طول حداکثری 400 و دست کم 100 سانتی متر و قطر حداکثری 2 و دست کم 0.8 میلی متر در کولر گازی به کار گرفته می شود. این بخش از کولر گازی در سیستم تبرید آن به کار گرفته می شود. به این صورت که به منظور ایجاد نمودن سرمایش لازم نیاز است که فشار مبرد در خروجی کندانسور شکسته شود. این فرآیند به وسیله لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی صورت می پذیرد. بنابراین لوله مویی یا اکسپنشن به عنوان کنترل کننده جریان مبرد در سیستم های تبرید کولر گازی به کار گرفته می شود و به واقع جزء قسمت های اصلی سیکل تبرید به شمار می آید که به اصطلاح به آن عامل انبساط هم می گویند. حال که با لوله مویی یا اکسپنشن آشنایی شدید، بد نیست که برای آشنایی بیشتر با این قطعه در کولر گازی به ارائه نکات و عوامل مختلف دیگری در همین راستا پرداخته شود.

مقاله مرتبط: چرا از کولر گازی آب چکه می کند؟

کارکرد لوله مویی یا اکسپنشن

شاید این سوال پیش آمده باشد که لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی به طور کلی به چه منظوری به کار گرفته می شود. همان طور که می دانید لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی علاوه بر کولر گازی در یخچال های خانگی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد این قطعه در کولر گازی بدین شکل است که این قطعه نقش انبساط و شکست زیاد فشار سیستم را بر عهده دارد. به این صورت که مبرد از کندانسور با فشار بالا و حالت مایع با دمای تقریبی 35 – 45 درجه خارج می شود تا به لوله مویی برسد. لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی وظیفه افت فشار مبرد و نیز ایجاد فرصت لازم را به جهت تبخیر آن در اواپراتور بر عهده دارد.

بنابراین نیاز است که در یک سیستم برودتی همچون کولر گازی یا یخچال فریزر، لوله ای مناسب انتخاب شود تا هیچ گونه مشکلی برای این بخش در دستگاه های نامبرده شده به وجود نیاید. چرا که میزان دقیق قطر و اندازه لوله مویی یا اکسپنشن می تواند تأثیر زیادی روی سرمایش این گونه از دستگاه ها و عملکرد آن ها بگذارد. بنابراین نیاز است که به این مسئله توجه کافی صورت بگیرد. چرا که در برخی مواقع ممکن است حتی به صورت یک سانت کوتاه یا بلند شدن لوله مویی یا اکسپنشن روی کارکرد آن در سیستم شما تأثیر زیادی قرار دهد و عملکرد درست و صحیح آن را تحت شعاع خویش قرار دهد.

اندازه لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی

با توجه به این مسئله که اندازه لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی مورد اهمیت است، در این بخش به اندازه استاندارد و مشخص شده آن ها می پردازیم. چرا که اندازه لوله مویی یا اکسپنشن به کار گرفته شده در کولر گازی بر حسب  ظرفیت برودتی انتخاب و محاسبه می شود. به طور کلی سایزها و اندازه هایی که بیشتر از اندازه لوله مویی یا اکسپنشن در کولر گازی مورد استفاده قرار می گیرد؛ 070، 080 و 090 می باشند. حال انتخاب هر یک از آن ها می بایست درست با توجه به محاسبات اولیه شرکت ها و کارخانه های تولیدی با توجه به شرایط جغرافیایی اعمال گردد. زیرا آن ها به طور دقیق تر و با ظرافت خاص تری هر یک از اندازه های مختلف را برای کولر گازی تعیین می کنند. اما آن چیزی که در این راستا از اهمیت زیادی برخوردار است، سیستم برودتی کولر گازی باید با توجه به محاسبات بسیار دقیق و متناسب با ظرفیت سیستم برودتی طراحی شوند. به این صورت که اندازه دقیق اندازه لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی در قیاس با یخچال فریزر متفاوت می باشد. انتخاب اندازه و سایز آن ها با توجه به سیستم های برودتی مختلف بر حسب تجربه و به صورت تقریبی در شرکت ها و کارخانه جات مختلف صورت می گیرد که با توجه به ظرفیت کمپرسور و یا فشار تخلیه شارژ سیستم می باشد.

مزایای استفاده از لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی

با توجه به مطالبی که در خصوص لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی گفته شد، به خوبی به مزیت های شایان توجه این قسمت در کولرهای گازی به مانند سایر سیستم های خنک کننده دیگر پی بردیم. در این بخش تمامی مزیت های شایان توجه آن را بیان خواهیم کرد. از جمله مهمترین مزیت های جالب توجه لوله مویی یا اکسپنشن می توان به این نکته اشاره داشت که این قطعه کنترل کننده فعالی ندارد و فقط به واسطه طول سایز و طول خود لوله مویی یا اکسپنشن می توان مبرد را کنترل نمود. این نکته خود یکی از مهمترین مزیت های لوله مویی یا اکسپنشن می باشد. اما علاوه بر آن می توان به قیمت مناسب استفاده از لوله مویی یا اکسپنشن نسبت به سایر موارد دیگر اشاره کرد که با قیمتی مقرون به صرفه می توان از وجود آن ها در کولر گازی به خوبی استفاده کرد. نکته دیگری که در این خصوص وجود دارد، ذکر این مسئله است که این قطعه حتی می تواند در وقت خاموش شدن هم به فعالیت و عملکرد خود ادامه دهد. به هنگام استارت کمپرسور هم لوله مویی یا اکسپنشن فشار اولیه ای را تحمل نمی کند.

ضمن اینکه لوله مویی یا اکسپنشن با تمامی مبردهای فریونی سازگار است و تفاوتی نمی کند که کولر گازی از چه گازهای مبردی در خود استفاده کرده باشد. در هر صورت این قطعه با تمامی مبردهای ممکن سازگاری بالایی دارد و به این صورت نیست که تنها با یک یا چند گاز مشخص سازگار بوده باشد و در سایر مبردها نتوان به خوبی از آن ها استفاده نمود. اما علاوه بر تمامی مزیت هایی که لوله مویی یا اکسپنشن دارد در کنار تمامی آن ها نبایستی از وجود معایب این قطعه در کولر گازی نیز غافل ماند. طبیعتا هر قطعه ای علاوه بر مزیت هایی که دارد معایبی هم در پی دارد که در ادامه به برخی از مهمترین معایب لوله مویی یا اکسپنشن اشاره می کنیم.

معایب لوله مویی یا اکسپنشن در کولر گازی

لوله مویی یا اکسپنشن یکی از معایبی که در پی دارد این مسئله است که تنها در بارهای برودتی پایین می تواند کار کند. به همین علت است که از وجود آن ها در سیستم های برودتی بالا نمی توان استفاده به عمل آورد. علاوه بر این مسئله، به علت اینکه لوله مویی یا اکسپنشن سایز کوچکی دارد در پاره ای از اوقات پلمپ می شود. این قطعه در کولر گازی قابل تنظیم نمی باشد. یکی دیگر از معایب وجود لوله مویی یا اکسپنشن ذکر این مسئله است که آن ها را فقط می توان با کمپرسور بسته استفاده کرد و به هنگام استفاده نمودن از این قطعه کاربردی در کولر گازی دیگر نمی توان از رسیور استفاده به عمل آورد. تمامی این موارد هم می تواند از معایب استفاده از لوله مویی یا اکسپنشن در کولر گازی به شمار آید که ضمن یادآوری نمودن تمامی مزیت هایی که آن ها دربردارند. ذکر این معایب هم خالی از لطف نیست.

تعویض لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی

در برخی از موارد بر حسب شرایط مختلفی می بایست اقدام به تعویض لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی نمود. از جمله این شرایط می توان به ذکر مسائل زیر اشاره کرد:

• ایجاد هر گونه تغییرات در سیستم از جمله تعویض تیپ کمپرسور

با توجه به این مسئله که دستگاه های کولر گازی هم به مانند سایر دستگاه های دیگر عمر مفیدی دارند و پس از گذشت یک مدت زمانی نامشخص بسته به عوامل مختلف ممکن است عملکرد سیستم سرمایش و گرمایشی موجود در آن ها دچار اختلال گردد، به تدریج شاهد ضعیف شدن کمپرسور خواهیم بود که این مساله عملکرد کلی آن ها را تحت شعاع خویش قرار می دهد. طبق این شرایطی نیاز است که کمپرسور را تعویض نمود. با توجه به تعویض کمپرسور نیاز به تعویض لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی امری الزام آور می باشد و حتما می بایست مدار سیکل تبرید را نیز شستشو داد.

• ایجاد کثیفی و کیپ شدن تعویض لوله مویی یا اکسپنشن

در مورد قبلی گفتیم که مدار سیکل را شستشو می دهند. علت این امر این است که به همراه گاز، روغن هم در سیکل تبرید در چرخش می باشد. به همین علت است که لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی به عنوان کوچکترین جریان عبوری مبرد در سیکل، دچار گرفتگی می شود. با توجه به این مسئله که سطح تعویض لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی بسیار کوچک می باشد،  روند شستشوی آن نیز به خوبی صورت نمی گیرد و نمی توان به خوبی آن را شستشو داد. بنا به همین دلیل است که می بایست لوله مویی یا اکسپنشن را تعویض نمود.

در هر یک از شرایط فوق می بایست اقدام به تعویض لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی نمود. با این تفاوت که در بیشتر موارد به علت تعویض کمپرسور است که لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی را نیز تعویض می نمایند. چرا که عمر مفید کمپرسورها معمولا از یک سال هم کمتر است و با تمام شدن عمر مفید آن ها نیاز است که این قطعه از کولر گازی را نیز تعویض نمود.

ارائه برخی نکات در خصوص لوله مویی یا اکسپنشن

در خصوص لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی، پاره ای نکات وجود دارند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره داشت:

• می بایست قطر خروجی کندانسور و اواپراتور را به عنوان دو قطعه از کولر گازی انتخاب نمود تا بدین وسیله از ورود اضافی مبرد به داخل آن جلوگیری به عمل آورده شود. به همین علت است که در سیستم های با فاصله زیاد میان کندانسور و اواپراتور نبایستی از لوله مویی یا اکسپنشن استفاده به عمل آورد.
• قطر و طول انتخاب شده در لوله مویی یا اکسپنشن کولر گازی می بایست حتما متناسب با ظرفیت تبرید و اختلاف فشار سیستم تعیین گردد.
• لوله هایی مویی با توجه به این مسئله که روی سیستم تبرید نصب می گردند، قابل تنظیم نیستند. در صورت تعویض آن ها نیز می بایست به دمای محیط اندازه طول لوله مویی یا اکسپنشن دوباره توجه داشت و دوباره اندازه مناسبی را برای آن ها انتخاب نمود و لوله مویی یا اکسپنشن جدید را در کولر گازی جایگزین قطعه قبلی نمود.

جمع بندی اکسپنشن کولر گازی

همانطور که در این مقاله بررسی کردیم، اکسپنشن کولر گازی یک لوله مسی می باشد که وظیفه هدایت گاز مبرد را بر عهده دارد. این فقط یکی از قطعات بسیاری است که در کولرهای گازی تحت فرمان برد کولر گازی در سیستم سرمایشی آن شرکت دارد. تمام این قطعات در کنار هم باعث ایجاد عملکرد درست سیستم می شوند و وجود کوچکترین ایراد در هر قطعه باعث عدم عملکرد درست کلی سیستم می شود. یک متخصص تعمیرات کولر گازی باید قادر باشد تمام این قطعات را عیب یابی و در صورت وجود مشکل، آنها را تعمیر یا تعویض کند.

حرفه تعمیرات کولر گازی یک حرفه کاملا تخصصی با درآمد قابل قبول و امنیت شغلی بالا می باشد. هر چه فرد در کارش مهارت بیشتری داشته باشد درآمد او نیز بالاتر خواهد بود. آموزشگاه فنی سازان سال هاست با آموزش های عملی و پرورش نیروی متخصص ویژه بازار کار توانسته اعتماد عموم کارآموزان را به خود جلب کند. دوره آموزش نصب و تعمیرات کولر گازی تحت نظر اساتید مجرب برگزار می شود و در پایان دوره مدرک معتبر بین المللی به کارآموزان اهدا خواهد شد.