آشنایی با بخش های مختلف پاور

برای آموزش تعمیر پاور ابتدا باید با بخش های مختلف پاور آشنا باشیم. در یک تعریف کلی، پاور را به دو بخش سرد و گرم تقسیم می کنند. بخش های موجود در  بخش گرم با برق ورودی 222 ولتی کار می کنند اما بخش سرد مربوط به اجزای خروجی پاور می شوند که با ولتاژهای خروجی مانند 12و 5 و 3.3 کار می کنند. اجزای بخش گرم شامل دیودها، ترانس‌ها، ماسفت ها و خازن ها می باشد. سایر قطعات در بخش دیگر پاور متعلق به بخش سرد پاور می باشند.

کلیک کنید: آموزش تعمیرات بردهای الکترونیکی در آموزشگاه فنی سازان

ولتاژ های خروجی پاور بر اساس رنگ نشان داده می شوند. به عنوان مثال رنگ قرمز باید ولتاژ 5 و رنگ زرد ولتاژ 12 را داشته باشد. باید دقت داشته باشید که در همه موارد پراب مشکی را به سیم مشکی وصل نمایید و پراب قرمز رو به سایر سیم ها وصل کنید. به عنوان مثال اگر پراب قرمز رو به زرد وصل کنید باید ولتاژ 12 را نشان دهد.

مرحله اول بعد از باز کردن بخش های مختلف پاور

برای بررسی بخش های مختلف پاور باید آن را ابتدا باز کرد. در ادامه آموزش تعمیر پاور  به مرحله اول آموزش یعنی باز کردن پاور می رسیم در این مرحله بهتر است ابتدا یک نگاه کلی به برد پاور بیاندازید و به خازن های ورودی و خروجی دقت نمایید. در اینجا به چند عیب پاور در مرحله اول می پردازیم .اگر خازن باد کرده باشد ولی نترکیده باشد، خازن سوخته و باید با مدل مشابه آن تعویض شود.

یک خازن سالم سطح کاملا مسطحی دارد. زمانی پیش می آید که خازن از قسمت پایینی باد می‌کند و یا ممکن است مایع الکترولیت خازن نشت کرده باشد. حتی ممکن است خازن بدون هیچ تغییری بسوزد یعنی از روی شکل ظاهری آن تشخیص نمی دهید که خازن سوخته و باید آن را بررسی نمایید. تا اینجا به بخش های کوچکی از آموزش تعمیر پاور پرداختیم.

نمای کلی از یک برد پاور

مقاله مرتبط: اینورتر چیست؟ (اجزاء، انواع، کاربردها)

مرحله دوم از آموزش تعمیر پاور

در ادامه آموزش تعمیر پاور، موردی را بررسی می نماییم که پاور روشن می‌شود، ولی زمانی که به مادربرد وصل می شود، یا زیر بار زیاد خاموش می شود و یا تصویر می رود. در این شرایط باید خازن هایی که در کنار سیم خروجی هستند عوض کنید چون به احتمال زیاد ظرفیت آنها کم شده است. درآموزش تعمیر پاور به شما تاکید می شود که خازن هایی که در بخش انتهایی مدار هستند حتی اگر ظاهر سالمی دارند باز هم تعویض شوند.

بعد از انجام این کار باید به قطعات دیگر نیز توجه کنیم که قطعات و سیم های دیگر سیاهی و سوختگی نداشته باشد. اگر مشکل ظاهری پیدا نکرید باید عیب یابی را به صورت دقیق شروع کنیم در این شرایط باید پاور استارت بخورد برای این کار می توانید سیم های سبز و مشکی را یک تکه سیم بهم وصل می کنید.

روشن کردن پاور بدون مادربرد

در ادامه آموزش تعمیر پاور به مرحله ای رسیدیم که پاور را بدون مادر برد روشن کنیم،  حال اگر پاور روشن نشود و یا اینکه یک لحظه پاور استارت خورد و یا فن روشن و خاموش شد به احتمال 90 درصد یک قطعه باعث بروز این مشکل می شود. اگر پاور اصلا استارت نخورد در ابتدا به فیوز دقت کنید، فیوز در کنار سیم ورودی 220 ولت است.

درآموزش تعمیر پاور شما یاد می گیرید که  چگونه فیوز را تست کنید. برای تست فیوز مولتی متر را روی رنج تست دیود قرار بدهید سپس سر پراب را روی دو سر دیوید قرار بدهید در این حالت باید صدای بوق را بشنوید، در غیر این صورت دیود سوخته است اگر دیود برای تعویض نداشتید می توانید از یک رشته  سیم باریک به جای فیوز استفاده کنید.

نکته مهم در آموزش تعمیر بخش های مختلف پاور

زمانی که فیوز را تعویض کردید به هیچ عنوان پاور را تست نکنید چون با یک انفجار مواجه خواهید شد. بعد از تعویض فیوز باید دیود ها را تست کنید. دیودها در بخش ابتدایی پاور وجود دارد. معمولا دیود ها 4 عدد هستند

آی سی پاور

تست دیود ها در آموزش تعمیر پاور

ابتدا بوسیله هویه یکی از پایه های تمام دیود ها را از برد جدا کنید و انتخاب پایه دیود اختیاری است و فرقی نمی کند کدام پایه را انتخاب می کنید. در مرحله بعد رنج مولتی متر را روی رنج تست دیود می گذاریم سپس پراب مشکی را روی پایه منفی دیود می گذاریم ( پایه منفی با یک خط طوسی مشخص شده است) سپس پراب قرمز را روی پایه مثبت قرار بدید.

در این زمان باید یک عدد را روی صفحه ببینید ( معمولا عددی بین400 تا 600) دوباره جای پراب ها رو عوض کنید، یعنی قرمز روی پایه منفی در این حالت نباید هیچ عددی دیده شود. در این صورت اگر در حالت دوم عدد دیده نشد دیود سالم است، اگر عدد نشان داده شد دیود سوخته است و باید تعویض شود. تمام دیود ها باید بررسی شود تا مطمئن شوید که در مسیر ورودی هیچ دیودی نسوخته است. در این بخش  آموزش تعمیر پاور، تست سالم بودن دیود ها را بررسی کردیم.

تست ماسفت های هیت سینک در آموزش تعمیر بخش های مختلف پاور

ماسفت ها یکی دیگر از بخش های مختلف پاور هستند. در آموزش تعمیر پاور به بخش تست ماسفت های هیت سینک رسیدم . برای تست باید ماسفت ها را از مدار خارج کنیم.  برای این کار می توانیم با کمک یک قلع کش تمامی پایه های ماسفت ها و هیت سینک را آزاد کنیم اگر نتوانستید تمام پایه ها را باهم جدا کنید، باید پیچ هر کدام را باز کنید و هر کدام را جدا گانه از مدار خارج نمایید. در آموزش تعمیر پاور تست ماسفت را بدین گونه انجام می دهیم، ابتدا پراب مشکی را روی پایه وسطی قرار می دهیم و سپس پراب قرمز را یکبار به پایه سمت چپ و یکبار هم به پایه سمت راست بزنید.

در این حالت باید عددی روی صفحه مولتی متر نشان داده شود در غیر این صورت ماسفت سوخته است. بهتر است قبل از تست با کمک یک سیم سه پایه را به هم متصل کنید تا بار موجود در سه پایه را تخلیه کنید. بعد از انجام این عمل باید اتصالی موجود در پاور برطرف شده باشد برای مطمئن شدن باید دوباره پاور را روشن و خاموش نمایید. باید دقت داشته باشید که بعد از اتصال پاور به برق خازن های ورودی شارژ می شوند و باید مراقب باشید که دست شما به پایه های خازن ها نخورد.

مرحله سوم در آموزش تعمیر بخش های مختلف پاور

بهتر است زمانی که یک پاور خراب است برای اینکه عیب پاور را به راحتی پیدا کنیم محدوده بررسی را کوچک کنیم .یک را ساده برای این کار ولتاژ گرفتن از سیم بنفش است. در آموزش تعمیر پاور  شما یاد می گیرد که برای ولتاژ گیری پاور را به برق وصل کنید و لازم نیست پاور را روشن کنید، فقط کافی است برق وارد مدار شود. حالا زمانی است که اگر پراب قرمز را به سیم بنفش و پراب مشکی را به یکی از سیم های مشکی پاور وصل کنید باید ولتاژ5 ولت را نشان دهد.

اگر این ولتاژ نمایش داده شد، می توان گفت که مشکل از بخش دوم یا ولتاژ پایین پاورمی باشد، اما اگر ولتاژی نشان داده نشود، حتما مشکل  از بخش اول یا همان ولتاژ بالای مدار است. اگر فرض بر این باشد که ولتاژ پایین مشکل اصلی باشد باید خازن ها را به  خوبی چک کنید که باد نکرده باشند و یا نشت نکرده باشند و بخش دومی که حتما باید بررسی کنید دیود های این بخش هستند که به هیت سینک وصل شده باشند.

روش تست 3 دیود مبدل ولتاژ در آموزش تعمیر پاور

از بخش های مختلف پاور می توان دیودها را نام بد. برای تست 3 دیود که وظیفه تبدیل ولتاژ AC خروجی ترانس ها را به ولتاژ DC دارند باید آنها را از مدار خارج نمایید. آموزش تعمیر پاور  در این شرایط بهترین راه، برای خارج کردن دیود ها از مدار را استفاده از قلع کش می داند که بتوانید یکی یکی تمام پایه های دیود ها را آزاد کنید و هیت سینک را با چند تکان ساده  خارج کنید و دیود ها را تست نمایید. در این آموزش تعمیر پاور  شما فرا می گیرد که اگر قلع کش ندارید، می توانید به آرامی تک تک دیود ها را باز کنید و بعد از مدار خارج نمایید.

تست مدار داخلی دیود

مدار داخلی هر دیود روی آن رسم شده که دو تا چند دیود به هم وصل شده است. برای تست دیود یکی یکی پایه های دیود ها را با مولتی متر دیجیتال امتحان کنید. روش تست دیود در ابتدای مطلب گفته شد. دیود بزرگی نیز بین دو بخش گرم و سرد پاور قرار دارد که بزرگ تر از دیود های دیگر است که باید آن را نیز تست نمایید. در آموزش تعمیر پاور به این بخش نیز پرداخته شده است. در آموزش تعمیر پاور  به خازن های خروجی نیز توجه می شود. باید دقت کنید که خازن ها از بخش بالایی یا زیرین  نترکیده باشد و نشت نکرده باشد.

اگر پاور روشن می شود اما مادر برد دارای تصویر نیست به احنمال زیاد خازن هایی که در بخش انتهایی پاور که کنار سیم های خروجی می باشند، سوخته اند اگر پاور روشن می شود  و کار هم می کند ولی دچار مشکل می شود باز هم مشکل می تواند از این خازن ها باشد که بهتر است با این شرایط تعویض شوند.

خازن های خروجی

تست مقاومت در آموزش تعمیر پاور

یکی دیگر از بخش های مختلف پاور باید مورد بررسی قرار بگیرد مقاومت NTC است که از نظر ظاهری شبیه خازن عدسی بزرگ می باشد. در روی برد و بر روی خود  مقاومت NTC نوشته شده است. در آموزش تعمیر پاور  با وظیفه این مقاومت آشنا می شوید. در واقع مقاومت موجود در پاور جریان برق را از خود عبور می دهد ولی زمانی که دما بالا می رود مقاومت آن کاهش پیدا می کند و جریان بیشتری از آن عبور می کند.

در آموزش تعمیر پاور تست مقاومت را نیز به شما آموزش داده می‌شود. این مقاومت به ندرت می سوزد. برای تست مقاومت باید ابتدا مقاومت را از مدار خارج کنیدو بعد از دو پایه آن به پراب های مولتی متر وصل نمایید و روی رنج مقاومت قرار دهید در یان موقع باید یک عددی از مقاومت را نشان دهد سپس به مقاومت با فندک گرما دهید در این حالت باید مقدار مقاومت کاهش یابد.

مقاومت NTC

شناسایی ترانسفورماتورها در آموزش تعمیر پاور

در آموزش تعمیر پاور شما با بخش ترانسفورماتور های پاور آشنا می شوید. این ترانسفورماتورهای کاهنده در بین دو بخش سرد و گرم پاور قرار دارند. کاری که این  ترانسفورماتورها  انجام می دهند این است که جریان متناوب را از ماسفت ها می گیرند و به جریان 3 و 5 و 12 ولت خروجی تبدیل می کنند. در آموزش تعمیر پاور متوجه می شوید که ترانسفورماتورها بندرت می سوزند.

در واقع برق ورودی بعد از اینکه از دیود ها و خازن ها می گذرند وارد ماسفت ها می شوند تا به فرکانسی به اندازه 422 هرتز  برسد که برای راه اندازی ترانسفورماتورها مناسب می باشد. ترانسفورماتور ها زمانی که می سوزنده مرا با بوی بد و صدای هستند و یا سیاه می شوند. اما زمانی هست که ترانسفورماتور می سوزد ولی از روی ظاهر مشخص نیست که در این صورت باید از مدار خارج شود و تست شود. ترانسفورماتور ها با اسیلوسکوپ تست می شوند.

سه تا ترانسفورماتور کاهنده در پاور

آشنایی با بخش آی سی در آموزش تعمیر بخش های مختلف پاور

یکی از مهمترین بخش های پاور آی سی می باشد. در آموزش تعمیر پاور شما با یک بخش مهم دیگری به نام آی سی نیز آشنا می شوید. دو عدد آی سی در مدار موجود می باشد. اولین آی سی موجود در پاور جریان متناوب ایجاد می کند که بعد از هماهنگ کردن جریان  و تقویت آن و با کمک ماسفت های بخش ابتدایی پاور راه اندازی می گردد. معمولا از آی سی TL494 ،SG6105 ،TL484 برای این کار استفاده می گردد.

اگر ولتاژی وارد پایه های ماسفت نشود مشکل می تواند از دیود، خازن بین ماسفت ها و حتی آی سی باشد. در آموزش تعمیر پاور  متوجه می شوید که اگر سیم سبز و مشکی را اتصال دهید و پاور روشن نشود اما هیت سینک اولی بعد از یک مدتی گرم شود به احتمال زیاد آی سی مشکلی ندارد. آی سی دوم کار مقایسه را انجام می دهد یعنی برق ورودی شهر را با برق خروجی از پاور مقایسه می کند و اگر اختلاف آن ها درست  نباشد این ای سی پاور را خاموش می کند. معمولا از آی سی LM339  برای این بخش استفاده می کنند.

آشنایی با اپتوکوپلر در آموزش تعمیر پاور

بخش های مختلف پاور : اپتی کوپلر

یکی از بخش های مختلف پاور اپتی کوپلر است. یکی دیگر از قطعات پاور اپتوکوپلر است که موجب اتصال بخش های پاور به یکدیگر می شود بدون اینکه اتصال فیزیکی ایجاد کند. این قطعه روش کار متفاوتی دارد و از دو بخش تشکیل شده است. دیود LED و ترانزیستور NPN، وقتی جریان به دو پایه ی ال ای دی می رسد روشن می گردد و زمانی که نور به ترانزیستور می رسد ترانزیستور نیز هم جریان را عبور می دهد.

بهترین راه برای تست این قطعه ساخت مدار ساده و ابتدایی به شکل زیر است.

توضیحات مدار بالا به صورت زیر می باشد

مقاومت های R1 و R3 و R4 همگی 333 اهم می باشد. مقاومت R2 مقدارش 1 کیلو اهم است. دیود D1 باید  N4001NP1 باشد، البته اگه مدل مشابه هم استفاده شود هیچ مشکلی ایجاد نمی گردد مثلا می تونید1 N4007 استفاده کنید. ترانزیستور Q1 هم 2N3904 NPN هست اما می توانید از مدل های مشابه استفاده کنید. برای انتخاب دیود های LED هم اجباری برای انتخاب ال ای دی خاصی نیست. به یک  پایه آی سی برای نگه داشتن اپتوکوپلر لازم است که تعداد پایه هاش نباید کمتر از 4 تا باشد، اگر بیشتر بود بیشتر بود مشکلی بوجود نمی آید.

جمع بندی بخش های مختلف پاور

در این مقاله با بخش های مختلف پاور آشنا شدید. پاور یکی از بخش های مهم دستگاه می باشد که وظیفه اصلی آن برق رسانی به بخش های مختلف دستگاه است. هر ایراد و اشکالی که در پاور دستگاه به وجود بیاید باعث می شود برق رسانی به قسمت های مختلف دستگاه به هم بریزد. از طرفی پاور دستگاه یکی از بخش های آن است که به طور مکرر دچار مشکل می شود. یک تعمیرکار بردهای الکترونیکی باید قادر باشد پاور دستگاه را عیب یابی و در صورت لزوم قطعات مختلف را تعمیر و یا تعویض کند.

برای انجام این کار باید به صورت اصولی آموزش دیده باشید. آموزش ها باید به شکلی باشد که قدر باشید انواع ایرادات بردهای الکترونیکی را تشخیص دهید و در جهت تعمیر آنها اقدامات لازم را انجام دهید. لذا این آموزش ها باید کاملا به صورت عملی صورت بگیرد.

آموزشگاه فنی سازان یکی از آموزشگاه های برتر فنی حرفه ای در تهران است که دوره تعمیرات برد را برگزار می کند. این دوره در یک کارگاه کاملا مجهز انجام می شود و کارآموزان در طول دوره با انواع ابزار و تجهیزات تعمیر برد آشنا شده و به صورت عملی با آنها داخل کارگاه تمرین می کنند. اساتید دوره نیز از بهترین اساتید تهران می باشند که سال ها در بازار کار این رشته مشغول فعالیت هستند.

در انتهای این دوره یک مدرک رسمی به کارآموزان اعطاء می شود که می توانند به وسیله آن در بازار کار مشغول فعالیت شوند. همچنین بعد از دوره از کارآموزان پشتیبانی های لازم برای رفع اشکالات فنی در بازار کار به عمل خواهد آمد.