شارژ گاز یخچال یکی از مهمترین اقداماتی است که باید حتما به صورت مرتب صورت بگیرد. گازی که در شارژ گاز یخچال استفاده می شود، ماده سرمازا ( گاز مبرد ) واسطه ای است که حرارت را از اواپراتور جذب کرده و در کندانسور آن را به محیط پس می دهد. اگر یخچال با کمبود گاز مواجه شود از سرمای داخل آن کاسته می شود و کمپرسور مجبور است یکسره کار کند و این خود به یخچال و موتور آسیب می رساند. در این مقاله قصد داریم با شارژ گاز یخچال آشنا شویم.
همچنین جهت آموزش نحوه شارژ گاز یخچال می توانید در دوره آموزش تعمیرات یخچال در آموزشگاه فنی سازان شرکت کنید.
ثبت نام دروه: آموزش تعمیرات یخچال
نحوه سیکل برودت در آموزش شارژ گاز یخچال
برای انتقال حرارت از داخل یک محفظه یا اتاق به خارج، احتیاج به یک واسطه است. در یک سیستم سرد کننده مکانیکی استاندارد عمل گرفتن حرارت با تبخیر مایعی در دستگاه تبخیر ( اواپراتور ) و پس دادن آن در دستگاه تقطیر ( کندانسور ) صورت می گیرد و این امر باعث تغییر حالت ماده سرمازا از بخار به مایع می گردد. مایعاتی که بتواند به سهولت از مایع به بخار و بالعکس تبدیل شوند به عنوان واسطه انتقال حرارت به کار برده می شوند زیرا این تغییر حالت باعث تغییر حرارت نیز می گردد.
دوره مرتبط: آموزش تعمیرات لوازم خانگی پک کامل و به صرفه
خصوصیات مواد سرمازا ( گاز)
1 . دارای نقطه جوش پایینی باشد.
2 . قابل انفجار نباشد.
3 . اکسید کننده نباشد.
4 . قابل اشتعال نباشد.
5 . در صورت نشت به سهولت قابل تشخیص باشد.
6 . محل نشت آن قابل تعیین باشد.
7 . قادر به عمل کردن در فشار کم باشد.
8 . از نوع گازهای پایدار باشد.
9 . قسمتهایی که در داخل مایع حرکت میکند به سهولت قابل روغنکاری باشد.
10 . تنفس کردن آن مضر نباشد.
11 . دارای گرمای نهان متعادلی برای مقدار تبخیر در واحد زمان باشد.
12 . جابجایی نسبی آن برای ایجاد مقدار معینی برودت کم باشد.
13 . دارای کمترین اختلاف بین فشار تبخیر و تقطیر باشد.
مقاله مرتبط: علت یکسره کار کردن یخچال
نکات مهم شارژ گاز یخچال
- ماده سرمازا نباید خورنده باشد تا ایجاد زنگ زدگی نکند.
- مزایای گاز R-600A نسبت به سایر گازها قیمت مناسب ، مقدار مصرف کم آنها، صدای عملکرد پایین، فشار کندانسور پایین، نداشتن تاثیرات منفی روی اثر گلخانه ای زمین، حداقل مشکل در رروغن کاری سیلندر کمپرسور می باشد.
- در حال اکثر کارخانجات تولیدکننده کمپرسور از قبیل دانفوس و … کمپرسورهای مخصوص گاز R-600A را تولید می کنند .
- این کمپرسورها بخاطر عملکرد مناسب و راندمان بسیار بالای خود نقش مهمی در صرفه جویی مصرف برق ایفا می کنند .
- در اکثر کشورهای اروپایی گاز R-600A در لوازم برودتی مخصوصا در یخچال و فریزرهای خانگی مورد استفاده قرار می گیرند.
- گاز R-600 A سطح سمی کمتر و مطابق با استانداردهای جهانی می باشد .
- بزرگترین خطری که گاز R-600 A دارد، قابل اشتعال بودن آن است.
- لوله مویین دستگاههایی که با گاز R-600 A کار می کنند، مشابه لوله مویین دستگاه هایی است که با گاز R-12 و مغایرت دارد با دستگاه هایی که با گاز R-134A کار می کند.
- طول لوله مویین گاز R-600 A در حدود 20 تا 30 درصد از طول گاز مبرد R134A می باشد .
- باید به این نکته توجه داشت که کار لوله مویی در سیکل برودتی مهم بوده و با انتخاب نادرست قطر و طول آن باعث می گردد که به نقطه سوپر هیت در انتهای لوله اواپراتور نرسیده و باعث افت کارآیی سیستم گردد.
- در مقایسه با R134، مبرد R600 اجازه استفاده از انواع بیشتری از فیلترها را خواهند داشت.
- یکی از اساسی ترین پارامترها ، وکیوم کامل سیستم تبرید و تخلیه از هوا و رطوبت می باشد.
- وجود هوا و رطوبت اثرات منفی روی عملکرد و صدای کارکرد دارد و حتما باید سیستم تبرید از دو سمت لوله سرویس کمپرسور و درایر سه لول به طور همزمان و حداقل 30 دقیقه وکیوم انجام گیرد.
- استفاده از ابزار کنترل رطوبت در دستگاه های شامل گاز R134 الزامی است.
- گاز R134 در رده گازهای مخرب گلخانه ای شناخته شده است.
- محل وکیوم و شارژ در کمپرسورها، لوله کور که یک لوله مسی بر روی بدنه کمپرسور لحیم شده است که فقط در هنگام شارژ گاز یخچال و وکیوم از آن استفاده می کنیم.
وسایل و تجهیزات شارژ گاز یخچال
- گیج های فشار به همراه شیلنگ های مخصوص آنها
- تجهیزات جوشکاری
- پمپ وکیوم
- انواع رابط ها
- آمپر متر
- انبر کورکن
- ابزار مربوطه مانند لوله مویی بر ، آچارها ، پیچ گوشتی و …
- کپسول گاز
- آینه تلسکوپی
گیج های فشار
اساس عملکرد گیج های فشار به این شکل است که دارای لوله ای درون یک محفظه دایره ای گیج می باشد که با سطح بیضی خود وقتی فشار سیال وارد آن می شود تمایل به باز شدن دارد و عقربه گیج را روی صفحه به سمت بالا حرکت می دهد و هنگامی که فشار کم شد لوله بوردن جمع شده و عقربه به سمت پایین حرکت می کند.
انواع گیج های فشار
- گیج تکی ساده
- گیج تکی مرکب
- گیج مانیفولد
نکته: تمام اتصالات گیج ها معمولا 1/4 اینچ می باشد.
گیج های فشار مورد استفاده در صنعت برودتی فشار نسبی را شان می دهند، یعنی اختلاف فشار بین مبرد درون سیستم و فشار جو را نمایش می دهند و فشار مطلق را نشان نمی دهند، لذا هنگامی که عقربه گیج صفر را نشان می دهد در واقع فشار جو 15PSI است.
روش های نشتی یابی در عملیات شارژ گاز یخچال
نشت معمولا در سیکل تبرید در محل اتصالات واقع می شود و معمولا محل نشت چرب می شود زیرا همراه با مبرد روغن نیز خارج می گردد.
گاهی اوقات بر اثر پوسیدگی یا ضربه در طول مسیر مبرد نشتی نیز ایجاد میگردد که به روش های زیر می توان نشت یابی کرد.
1 : با استفاده از محلول کف صابون
متداول ترین روش نشت یابی است که پس از مرحله ایجاد فشار در سیکل محلول کف صابون را در محل های مشکوک مورد آزمایش قرار می دهیم، در صورتی که هیچ حبابی تولید نشود محل نشتی ندارد.
2 : مشعل هالید
مشعل ساده ای که با گاز پروپان پر می شود و در بالای محفظه اختلاط مشعل یک حلقه مسی است که شعله از میان آن عبور می کند. وقتی مشعل روشن می شود هوا از طریق لوله مکنده به داخل محفظه اختلاط راه یافته و شعله به رنگ آبی و بدون دود می سوزد ولی وقتی که مواد فریونی به همراه هوا وارد محفظه اختلاط می شوند رنگ شعله سبز می شود.
برای این کار مشعل را روشن کرده و سر آزاد لوله مکنده را به اطراف اتصالات لوله ها و نقاط مشکوک نزدیک می کنیم در صورتی که گازی از این نقاط خارج شود رنگ شعله تغییر می کند و محل نشت پیدا می شود.
3 : نشت یاب الکترونیکی
نشت یاب الکترونیکی کاملا حساس و دقیق میباشد و کار کردن با آن بسیار ساده است. ابتدا آن را روشن کرده در این حالت صدای بوق خفیفی به گوش می رسد، هنگامی که حس کننده آن در مجاورت ماده فریونی قرار می گیرد، صدای بوق آن سریع تر و یا به صورت آژیر در می آید و محل نشت را پید میکند.
نشت یاب الکترونیکی به کلر حساس هستند اما امروزه مبردهای جدید فاقد کلر هستند و باید نشت یاب جدید و مخصوص استفاده کرد.
پمپ وکیوم دستگاه شارژ گاز یخچال
دستگاهی است فقط برای ایجاد خلاء از آن استفاده می شود و میتواند هوا و یا رطوبت احتمالی درون سیکل را خارج کند.
و می تواند خلاء نزدیک به خلاء مطلق در حدود 29 اینچ جیوه ایجاد کند.
گاهی اوقات به دلیل عدم وجود پمپ وکیوم یا محدودیت استفاده از آن از کمپرسور یدکی استفاده می شود زیرا می توانیم کارهایی دیگر مانند ایجاد فشار در سیستم یا شستشوی سیکل با محلول های شیمیایی که احتیاج به فشار هوا داریم انجام دهیم.
نکات مهم هنگام شارژ گاز یخچال
کمپرسور یدکی بهتر است از نوع سیلندر پیستونی بسته ( یخچالی ) استفاده گردو فقط 2 عدد شیر سوزنی روی لوله های رفت و برگشت آن جوشکاری می کنیم تا شیلنگ های گیج به راحتی به آن متصل شوند.
برای متوجه شدن از کامل شدن وکیوم و عدم نشتی در سیستم از دستگاه الکترونیکی وکیوم سنج استفاده می کنیم.
مرحله انجام وکیوم
این عمل بعد از مرحله نشت یابی و قبل از شارژ گاز یخچال صورت می گیرد و برای این منظور انجام می شود که سیکل باید از هرگونه ماده سرمازای قبلی و هوا و رطوبت موجود تخلیه شود سیکل یخچال هر قدر از وکیوم بهتری برخوردار شود و مرحله شارژ گاز یخچال کاملا انجام شود از راندمان بالاتری برخوردار خواهد بود.
- شیلنگ گیج فشار کم مانیفولد ( گی آبی ) را به لوله کور یا شیر سرویس متصل می کنیم.
- شیلنگ وسط گیج را به مکش پمپ وکیوم یا مکش کمپرسور یدکی متصل می کنیم. در این حالت شیر قرمز رنگ بسته و شیر آبی باز است.
- پمپ وکیوم یا کمپرسور یدکی را روشن میکنیم تا هوای داخل سیکل خارج گردد.
- اگر سیکل کولر یا اتصالات سرویس نشتی و رطوبت نداشته باشد حداقل بعد از 40 دقیقه سیکل وکیوم می شود .
- علامت وکیوم کامل این است که هوا از پمپ وکیوم یا کمپرسور یدکی خارج نشود و همچنین گیج روی 29INHG قرار گیرد و ثابت بماند.
- شیر گیج آبی بسته شود و پمپ وکیوم یا کمپرسور یدکی خاموش گردد.
- در حدود 5 دقیقه صبر کنید تا عقربه گیج منحرف نشود و از وکیوم کاملا اطمینان حاصل کنید.
- پمپ وکیوم یا کمپرسور یدکی را از سیکل خارج میکنیم و به جای آنها کپسول مبرد را جهت انجام مرحله شارژ گاز یخچال می بندیم.
انبر لوله کور کن
وسیله ای مانند انبر قفلی است که برای مسدود کردن کامل لوله شارژ که از خروج گاز در خاتمه شارژ جلوگیری می کند.
و برای کور کردن لوله هایی با قطر مختلف ساخته شده است.
ابتدا باید لوله را با فشر کور کرد سپس جهت اطمینان جای آن را جوشکاری میکنیم تا از شکستن احتمالی لوله جلوگیری شود.
شارژ گاز یخچال
این مرحله بعد از وکیوم کامل سیستم صورت می گیرد و آخرین مرحله از شارژ گاز یخچال می باشد.
باید توجه داشت که هر سیستم تهویه بعد از اتمام مراحل سرویس باید از ماده مبرد به اندازه کافی پر شود تا باعث ایجاد سرما در کابین مربوطه گردد.
مراحل شارژ گاز یخچال
- به جای پمپ وکیوم یا کمپرسور یدکی کپسول ماده مبرد را جایگزین میکنیم .
- شیر کپسول مبرد را باز می کنیم ولی شیر آبی و قرمز هنوز بسته اند.
- شیر قرمز را کمی باز میکنیم تا هوای موجود در حد فاصل شیلنگ گیج تا کپسول خارج گردد.
- شیر قرمز را بسته و شیر آبی را باز می کنیم در این حالت عقربه گیج به سرعت به سمت بالا حرکت می کند.
- برای جلوگیری از استهلاک شیر آبی گیج، باید شیر کپسول مبرد را مرتبا باز و بسته کرد تا آرام آرام گاز به سیکل اضافه شود.
- ترموستات دستگاه را روی رنج بالاتر قرار می دهیم تا از ایجاد سرما در اواپراتور اطمینان حاصل کنیم.
- میزان گیج فشار مبرد شارژ شده در کولر در فصل تابستان بین 60 تا 75 PSI متغیر می باشد.
- آمپر متر انبری را روی رنج مناسب قرار داده و آمپر کمپرسور را طبق آمپر روی پلاک کولر مطابقت می دهیم.
- مرتبا میزان سرمای اواپراتور را تست می کننیم تا جایی که لوله برگشت سرد و عرق کند.
- در این مرحله گیج آبی را بسته و با استفاده از انبر کورکن در فاصله 2 تا 3 سانتی متری قبل از شیر سوزنی لوله کور کمپرسور را پرس می کنیم.
- گیج مانیفولد و اتصالات مربوطه را باز می کنیم.
- با سیم جوش نقره انتهای لوله کور را جوشکاری میکنیم تا مبرد خارج نگردد سپس انبر کور کن را باز می کنیم.
- محل پرس شده توسط انبر کور کن را برای اطمینان و جلوگیری از شکستن آن با سیم جوش نقره تقویت می کنیم. مرحله شارژ گاز یخچال تمام شد.
جمع بندی
در این مقاله به آموزش شارژ گاز یخچال پرداختیم. شارژ گاز یخچال باید به صورت مرتب توسط متخصص صورت بگیرد. یک تعمیرکار یخچال فردی است که انواع تعمیرات یخچال از جمله شارژ گاز یخچال، جوشکاری لوله مسی و دیگر تعمیرات مکانیکی یخچال را به خوبی می داند و روی آنها مسلط است. این تعمیرکاران سفارشات و دستمزد بالا و درآمد خوبی دارند.
آموزشگاه فنی سازان برای علاقه مندان به تعمیرات یخچال و فریزر دوره جامع و کامل آموزش تعمیرات یخچال و فریزر را برگزار می کند. این دوره در یک کارگاه مجهز برگزار می شود و کارآموزان تمام مهارت ها را به صورت عملی و صفر تا صد زیر نظر اساتید مجموعه آموزش می بینند.
همچنین شارژ گاز یخچال و جوشکاری لوله مسی و دیگر اقدامات اساسی تعمیرات یخچال و فریزر توسط خود کارآموزان انجام می شود. همچنین بعد از دوره نیز یک مدرک رسمی و معتبر به کارآموزان اعطا می شود که می توانند به وسیله آن پروانه کسب دریافت کرده و در بازار کار مشغول فعالیت شوند.
مقالات مرتبط:
