لوله کشی ساختمان یکی از مهمترین مراحل از ساخت یک ساختمان می باشد که به روش های گوناگونی انجام می شود. انتخاب بهترین روش لوله کشی ساختمان کاری کاملا تخصصی است و از ساختمان به ساختمان متفاوت است. لوله کشی آب در قدیم به روش سنتی انجام می شد اما امروزه روش های لوله کشی مدرن و متنوعی وجود دارد که مزایای زیادی نسبت به روش های سنتی دارد.
همچنین در قدیم لوله کشی ها صرفا با لوله های فلزی صورت می گرفت اما امروزه انواع متنوعی از لوله ها در لوله کشی آب و فاضلاب ساختمان ها استفاده می شود که سهولت نصب و دوام بیشتری دارد.
لوله کشی ساختمان می تواند روکار یا توکار و یا ترکیبی از این دو باشد. انتخاب بهترین روش لوله کشی ساختمان به نوع ساختمان و نیاز کاربر بستگی دارد اما برای ساختمان های معمولی که در شهرها ساخته می شود می توان یک نوع لوله کشی استاندارد و مناسب را در نظر گرفت که به بقیه برتری دارد. اما این روش چیست؟
در این مقاله با بررسی روش های مختلف لوله کشی به معرفی بهترین روش لوله کشی ساختمان می پردازیم. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
دوره پیشنهادی: آموزش لوله کشی ساختمان
لوله کشی به روش سنتی در قدیم رواج داشته و اکثر ساختمان های قدیمی از این نوع لوله کشی آب بهره می برند. این ساختمان ها با لوله های فلزی لوله کشی می شدند. لوله های فلزی مشکلات متعددی در بلندمدت ایجاد می کردند. از جمله این مشکلات می توان به زنگ زدگی، دستمزد بالای نصب به دلیل سختی کار، سنگین بودن لوله های فلزی اشاره کرد. امروزه لوله کشی ساختمان عمدتا با لوله های پروپیلن معروف به لوله سفید انجام می شود که جنس آنها از نوعی پلاستیک می باشد و تمام این مشکلات را برطرف کرده است.
مقاله مرتبط: صفر تا صد لوله کشی ساختمان
لوله کشی های انشعابی سبکی از لوله کشی ساختمان است که در آن لوله آب ساختمان تماما از رایزر اصلی انشعاب می گیرد. در این نوع لوله کشی بین لوله آب سرد و گرم تفاوتی وجود ندارد. در لوله کشی انشعابی لوله اصلی آب که از خیابان وارد ساختمان می شود بعد از نصب کنتور آب به طور مستقیم در داخل ساختمان مورد استفاده قرار می گیرد.
در این روش برای هر محل مصرف یک انشعاب از سر لوله رایزر اصلی گرفته می شود و شاخه های مختلف آن برای مصارف خانگی مختلف از جمله در آشپزخانه، حمام و دستشویی از آن منشعب می شود. به همین دلیل، این نوع لوله کشی ساختمان لوله کشی انشعابی نام دارد.
در لوله کشی انشعابی، لوله آب گرم نیز از همان رایزر اصلی منشعب می شود و وارد وسیله حرارتی می شود. شکل قرارگیری لوله ها در لوله کشی انشعابی به دو نوع روکار و توکار تقسیم می شود. در لوله کشی انشعابی توکار لوله ها از زیر سطح و دیوار عبور داده می شوند و در این نوع از لوله کشی به کنده کاری زیادی نیاز است. اگر لوله های منشعب شده از رایزر اصلی را از روی دیوار عبود دهیم به این نوع از لوله کشی، لوله کشی روکار می گویند.
نوع دیگری از لوله کشی ساختمان که مزایای زیادی نسبت به لوله کشی انشعابی دارد به لوله کشی کلکتوری معروف است. این نوع لوله کشی از قوانین لوله کشی انشعابی و سنتی پیروی نمی کند. در این روش بر خلاف لوله کشی انشعابی، می توان لوله کشی را بدون دخالت در واحدهای دیگر انجام داد. در واقع در این نوع از لوله کشی با استفاده از کلکتور لوله ها طوری قرار می گیرند که هر واحد به طور جداگانه به لوله اصلی متصل می باشد.
در این روش رایزر اصلی ساختمان بعد از ورود به ساختمان وارد کلکتور می شود. لوله های آب هر واحد از خروجی های کلکتور منشعب می شوند. در واقع در این روش انشعاب لوله ها در داخل کلکتور صورت می گیرد. تعداد کلکتورها به تعداد محل های مصرفی بستگی دارد. کلکتورهای موجود در بازار تعداد خروجی ها و ورودی های متفاوتی دارند. در این نوع لوله کشی کلکتورهای آب سرد و گرم به صورت جداگانه نصب می شوند و این یعنی در هر ساختمانی که به این روش لوله کشی می شود حداقل به دو کلکتور برای آب سرد و گرم احتیاج داریم.
در این روش آب از رایزر اصلی به طور مستقیم وارد وسایل حرارتی نمی شوند و این باعث می شود برای آب گرم خروجی از پکیج در بین وسایل حرارتی مثل شوفاژ به کلکتوری جداگانه احتیاج داشته باشیم.
لوله کشی کلکتوری بر خلاف لوله کشی انشعابی و لوله کشی سنتی نمی تواند به صورت روکار انجام شود. شکل توکار لوله کشی کلکتوری خود به دو نوع زیر سقفی و زیر سطحی تقسیم می شود. پیشنهاد می شود برای کسب اطلاعات دقیق تر و کامل تر در مورد لوله کشی کلکتوری مقاله زیر را نیز مطالعه کنید.
مقاله مرتبط: لوله کشی کلکتوری چیست؟
انتخاب بهترین روش لوله کشی ساختمان به عوامل مختلفی همچون قیمت تمام شده لوله کشی، نحوه حفظ و نگهداری از لوله کشی، سرعت انجام لوله کشی و کیفیت نهایی کار بستگی دارد. شکل ساختمان و تعداد و مساحت واحدها نیز می تواند در تعیین نوع لوله کشی تاثیرگذار باشد.
حال سوال اینجاست که کدام روش لوله کشی ساختمان سریع تر است؟
اگر قصد دارید در یک ساختمان در حالت سکونت لوله کشی اجرا کنید به طبع سریعترین روش را می توان روش لوله کشی روکار دانست زیرا می توان بدون خرابی و کنده کاری به راحتی لوله ها را از روی دیوار عبود داد. این روش خیلی سریع اجرا می شود و هزینه کمتری نیز دارد. برای حفظ زیبایی نیز می توان از داکت برای پوشاندن لوله ها استفاده کرد.
بعد از روش روکار، سریعترین روش لوله کشی را می توان لوله کشی کلکتوری در نظر گرفت. این روش با لوله های چند لایه بهترین نتیجه را می دهد. البته این در حالی است که ساختمان در حال سکونت نباشد. زیرا همانطور که بپیشتر بیان کردیم لوله کشی کلکتوری را نمی توان به روش روکار انجام داد و باید حتما به روش توکار انجام شود.
یکی از مهمترین فاکتورها در لوله کشی ساختمان کیفیت لوله کشی است. کیفیت لوله کشی در ساختمان به عوامل مختلفی نظیر طول عمر لوله ها، دسترسی راحت به لوله ها و سرعت و فشار آب بستگی دارد. اگر بخواهیم از بین روش های مختلفی که برای لوله کشی معرفی کردیم
بهترین آن را با تواجه به معیارهای معرفی شده تعیین کنیم آن روش قطعا روش لوله کشی کلکتوری می باشد با لوله های چندلایه و به صورت زیر سقفی انجام می شود. دلیل مزیت روش زیر سقفی این است که فشار مصالح روی لوله ها نیست و به همین دلیل عمر لوله ها بیشتر می شود. اگر مجبور باشیم لوله کشی را به روش روکار انجام دهیم بهتر است از لوله های چند لایه استفاده کنیم.
یکی از فاکتورهای مهم در تعیین بهترین روش لوله کشی ساختمان هزینه تمام شده است. لوله های ساختمانی مانند هر جزء دیگری در ساختمان ممکن است بعد از مدتی دچار ایراد شود و نیاز به تعمیر داشته باشد. در این صورت شکل لوله کشی ساختمان تعیین می کند و نوع روکار و یا توکار بودن آن تعیین می کند که چه میزان هزینه برای تعمیر آن نیاز است.
با اطمینان می توان گفت کمترین هزینه تعمیر و تعویض لوله کشی مربوط به لوله کشی روکار می باشد. به خصوص اگر لوله های روکار دچار مشکل شده باشند زیرا یکی از جدی ترین مشکلات در تعمیر لوله ها داغ بودن آنها می باشد.
اگر لوله کشی اولیه ساختمان به شکل کلکتوری باشد، چه از نوع زیر سطحی و چه از نوع زیر سقفی باشد از تعمیر در روش انشعابی بسیار ساده تر است. این به این دلیل است که در این روش نیاز به قطع آب کلیه واحدها نیست و می توان به صورت جداگانه تعمیرات مربوط به یک واحد را انجام داد.
از بین دو روش زیر سقفی و زیر سطحی نیز روش زیر سقفی ساده تر است زیرا تنها با برداشت یک کناف فلزی لوله ها در دسترس قرار می گیرند و می توان روی آنها تعمیرات لازم را انجام داد.
بهترین روش لوله کشی ساختمان را می توان روش کلکتوری نامید. همانطور که بررسی کردیم انجام این روش مزیت های زیادی نسبت به روش سنتی و روش انشعابی داد. در انجام این روش طبقات بالاتر ساختمان به میزان یکسان از فشار آب برخوردار خواهند بود و نیاز به پمپ آب نیز برای ساختمان نیست.
انجام لوله کشی ساختمان به هر روش نیاز به تخصص و مهارت دارد. این تخصص و مهارت در صورتی بدست می آید که فرد به صورت اصولی آموزش دیده باشد. آموزش اصولی یعنی آموزش عملی. ارائه مطالب صرفا تئوری نمی تواند به فرد کمک کند تا مهارت های خود را افزایش دهد بلکه فرد باید دست به آچار شود و خود زیر نظر استاد مهارت ها را تمرین کند تا کاملا مسلط شود.
آموزشگاه فنی سازان دوره های آموزش لوله کشی ساختمان را در کارگاه مجهز و تحت نظر اساتید مجرب برگزار می کند. در این کارگاه ها تمام ابزار و تجهیزات لوله کشی در اختیار کارآموزان قرار دارد و مهارت ها به صورت عملی در کارگاه تمرین می شود. در پایان دوره نیز یک مدرک فنی حرفه ای معتبر به کارآموزان اعطا می شود که می توانند به وسیله آن جواز کسب دریافت کنند و وارد بازار کار شوند.